Czy korzystanie z sauny jest dla dzieci bezpieczne?
Na czym polega saunowanie?
Saunowanie to praktyka polegająca na przegrzewaniu ciała w zamkniętym pomieszczeniu, stosowana w wielu kulturach już od czasów starożytnych. Sauny różnią się poziomem wilgotności powietrza - sauny suche, parowe i mokre, a także wysokością temperatury panującej w pomieszczeniu - od 45 °C w łaźniach mokrych do 110 °C w saunie suchej. W Polsce największą popularność zdobyła sucha sauna fińska. W dzisiejszych czasach saunowanie stanowi gałąź fizykoterapii, zwaną balneologią. Zabiegi z zakresu balneologii zlecają zarówno lekarze, jak i fizjoterapeuci. Znajdują one zastosowanie w schorzeniach: układu ruchu (w tym chorobach reumatycznych), krążenia, oddechowego, przy zaburzeniach odporności, a także w medycynie regeneracyjnej oraz poprawie wydolności w sportach wyczynowych. Specjaliści coraz częściej zalecają kąpiele saunowe w celu redukcji stresu oraz hartowania odporności, zwłaszcza wśród dzieci.
Z kąpieli saunowych warto korzystać conajmniej raz w tygodniu, przeznaczając na wypoczynek 1,5-2 godziny. Podczas saunowania powinniśmy 2-3 razy wykonać cykl, składający się z 3 faz - nagrzewanie ciała (kąpiel w saunie), schładzanie ciała (zimny prysznic, kąpiel w basenie) i odpoczynek. Długość poszczególnych faz jest różna - w zależności od rodzaju sauny oraz indywidualnych preferencji. Warto zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi poprawnego saunowania na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Saunowania. Można też skorzystać z organizowanych seansów saunowania, prowadzonych przez wykwalifikowanych saunamistrzów.
Jakie korzyści czerpiemy z saunowania?
Podczas saunowania organizm podlega celowemu przegrzaniu, co skutkuje uruchomieniem procesów termoregulacyjnych. Dzięki intensywnemu poceniu, pozbywamy się zbędnych produktów przemiany materii („toksyn”). Wzrost tętna trenuje nasz układ sercowo-naczyniowy, a lepiej ukrwione mięśnie i tkanka łączna rozluźniają się. Przyśpieszenie oddechu usprawnia wentylację płuc. Wzrost temperatury organizmu stymuluje nasz układ odpornościowy. Ponadto, naprzemienna ekspozycja na wysoką i niską temperaturę prowadzi do wyzwolenia efektu zwanego „falami Lewisa”. Stanowią one odpowiedź autonomicznego układu nerwowego, polegającą na rytmicznym kurczeniu się i rozkurczaniu drobnych naczyń krwionośnych. W konsekwencji organizm hartuje się na działanie zmiennych temperatur. Dodatkowo, wydzielane są endorfiny, czyli „hormony szczęścia” - nasze ciało odpręża się, co prowadzi do redukcji stresu.
Jak saunowanie wpływa na układ odpornościowy?
Kąpiele saunowe stymulują nasz układ odpornościowy. Wzrost temperatury pobudza naturalne mechanizmy obronne, prowadząc do produkcji przeciwciał zwalczających wirusy i bakterie. Ponadto, wyższa temperatura zahamowuje namnażanie wielu patogenów. Jest to sytuacja analogiczna do wzrostu temperatury ciała podczas infekcji - gorączka pomaga nam zwalczyć chorobę. Regularne hartowanie organizmu na działanie zmiennych temperatur jest szczególnie istotne w okresie jesienno-zimowym, zmniejszając podatność organizmu na infekcje sezonowe. Dodatkowo, podczas saunowania możemy wykorzystać naturalne olejki eteryczne, które stymulują układ odpornościowy oraz wspomagają oczyszczanie dróg oddechowych, jak olejek eukaliptusowy, tymiankowy, z oregano, goździkowy, cytrynowy, pomarańczowy i inne. Niezwykle istotnym efektem regularnych kąpieli saunowych jest redukcja poziom kortyzolu we krwi, zwanego „hormonem stresu”. W świetle aktualnych badań naukowych, to właśnie przewlekła ekspozycja na stres znacząco obniża wydolność naszego układu odpornościowego, przyczyniając się do rozwoju licznych chorób - w szczególności chorób cywilizacyjnych.
Czy korzystanie z sauny jest bezpieczne dla dzieci?
Saunowanie z dziećmi wciąż wzbudza wiele wątpliwości w naszym kraju. W Finlandii, gdzie sauna od setek lat stanowi jeden z filarów dbania o zdrowie, z seansów korzystają nawet rodziny z niemowlakami. Ze względu na ogromną ilość korzyści, jakie płyną z regularnego saunowania, coraz więcej specjalistów zachęca rodziców do korzystania z sauny razem z pociechami. Według mnie, z saunowaniem dzieci warto jednak poczekać do ukończenia 3 roku życia - kiedy to dziecko jest już w stanie komunikować się z rodzicami i powiedzieć, gdy czuje się źle. Istotne jest, aby do sauny przyzwyczajać malucha powoli. Podczas pierwszych seansów z młodszymi dziećmi, temperatura w saunie nie może przekraczać 60-70 °C, a sesja nie powinna trwać dłużej niż 1-2 minuty. Po wyjściu z sauny należy schłodzić dziecko w temperaturze 30 °C. Im starsze dziecko, tym stopniowo możemy zwiększać temperaturę w saunie oraz wydłużać czas sesji. I najważniejsze - jeżeli dziecko zgłasza nam gorsze samopoczucie lub brak chęci przebywania w saunie, należy niezwłocznie zakończyć sesję. Jeżeli nasze dziecko choruje i mamy wątpliwości, czy może korzystać z sauny, warto skonsultować się z lekarzem.
Jak saunować całą rodziną?
Rodzinne saunowanie może być fantastycznym sposobem na wspólne spędzenie czasu! Poza ogromem korzyści dla naszego zdrowia, daje możliwość odprężenia się w gronie rodziny i przyjaciół. Moje dzieci saunują z nami od 3 roku życia, dzięki czemu praktycznie nie chorują! Saunujemy z wykorzystaniem naturalnych olejków, przy odprężającej muzyce, podczas odpoczynku spożywając zdrowe przekąski - owoce i warzywa oraz naturalne soki. Takie otoczenie sprzyja relaksowi i rozmowom - o życiu, codziennych wyzwaniach i dalszych planach. Coraz więcej saunariów oferuje sesje rodzinnego saunowania - warto spróbować i przekonać się, że saunowanie z dziećmi przynosi ogromne korzyści dla naszego zdrowia i samopoczucia. Zapraszam Cię do obejrzenia mojej rozmowy na temat saunowania w programie Pytanie na Śniadanie. Jeżeli masz wątpliwości - śmiało napisz do mnie przez aplikację Znany Lekarz, chętnie odpowiem na Twoje pytania.
